وظایف و اختیارات بیمه مرکزی

بیمه مرکزی ایران دارای وظایف و اختیارات زیر است:
1- تهیه آیین نامه و مقرراتی که برای حسن اجرای امر بیمه در ایران لازم باشد با توجه به مفاد این قانون.
۲- تهیه اطلاعات لازم از فعالیت های کلیه مؤسسات بیمه که در ایران کار می کنند.
۳- انجام بیمه های اتکایی اجباری. راجع به بیمه اتکایی به تصویب نامه 66/4/31 بنا به پیشنهاد شماره 16849 مورخ 1365/06/25 وزارت امور اقتصادی و دارایی در خصوص بیمه اتکایی تصویب نمودند:
الف) کلیه شرکت های بیمه ایرانی موظفند انجام کلیه امور واگذاری اتکایی مازاد بر توان نگهداری خود را ضمن رعایت کلیه قوانین و مقررات مربوط و پس از انجام اتکایی فیمابین از اول سال 1366 نزد بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران واگذار نمایند.
ب) بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است مازاد توان نگهداری خود و شرکتهای بیمه را در حساب جداگانه تحت عنوان «حساب صندوق ملی اتکا» به تفکیک هر رشته بیمه نگهداری نماید.
ج) بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران می تواند برای حساب صندوق ملی اتکایی برای رشته های هواپیما،کشتی،آتش سوزی، باربری و مهندسی (مقاطعه کاری و نصب) با رعایت واگذاری قبولی متقابل اقدام به تحصیل پوشش اتکایی از بیمه گران بین المللی و ترجیحا کشورهای اسلامی و در حال توسعه بنماید.
٤- قبول بیمه های اتکایی اختیاری از مؤسسات داخلی یا خارجی
٥- واگذاری بیمه های اتکایی به مؤسسات داخلی یا خارجی در هر مورد که مقتضی باشد.
6- اداره صندوق تامین خسارتهای بدنی و تنظیم آیین نامه آن (موضوع ماده ۱۰ قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث مصوب دی ماه 1347).
۷- ارشاد و هدایت و نظارت بر مؤسسات بیمه و حمایت از آنها در جهت حفظ سلامت بازار بیمه و تنظیم بر امور بیمه اتکایی و جلوگیری از رقابت های مکارانه و ناسالم.

بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران

سابقه فعالیت بیمه در کشور به صورت غیر رسمی به بیش از یک قرن می رسد. نخستین بار در سال ۱۲۸۹ خورشیدی دو شرکت بیمه خارجی به تأسیس نمایندگی در ایران اقدام کردند. اولین قانونی که در ایران در خصوص شرکت های بیمه به تصویب رسید قانون مربوط به ثبت شرکت ها مصوب دوم آذر 1310 است که در ماده ۸ آن شرکت های بیمه اعم از ایرانی و خارجی را تابع نظام نامه ای دانست که از طرف وزارت عدلیه تنظیم می شود.
تأسیس شرکت بیمه ایران در ۱۵ آبان ۱۳۹۶ و تصویب قانون بیمه در هفتم اردیبهشت 1316 را باید نقطه آغاز تحولات بازار بیمه کشور دانست. با تصویب این قانون حدود ۱۰ شرکت بیمه خارجی شعب و نمایندگی های خود در ایران را ثبت کردند. در سال ۱۳۲۹ نخستین شرکت بیمه خصوصی ایرانی به نام بیمه شرق تأسیس شد و پس از آن در دهه های بعد تعداد دیگری از شرکت های بیمه خصوصی ایرانی و یا با سرمایه گذاری مشترک ایرانی و خارجی در ایران آغاز به فعالیت کردند.
نظارت و بیمه گری توأمان شرکت سهامی بیمه ایران در بازار بیمه موجب شد که سیاست گذاران به دنبال تفکیک تصدی از سیاست گذاری و نظارت در بازار بیمه باشند که منجر به تأسیس بیمه مرکزی ایران گردید.
قانون تأسیس بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران و بیمه گری در ۳۰ خرداد ۱۳۵۰ در ۷۷ ماده به تصویب رسید و نحوه فعالیت و عملیات بیمه را در مورد شرکت های داخلی و خارجی ترسیم نمود. ماده (۱) این قانون اعلام کرده است که به منظور تنظیم و تعمیم و هدایت امر بیمه در ایران و حمایت بیمه گذاران و بیمه شدگان و صاحبان حقوق آنها و هم چنین به منظور اعمال نظارت بر این فعالیت، مؤسسه ای به نام بیمه مرکزی طبق مقررات این قانون با اهداف زیر تأسیس می گردد:

– تنظیم بازار بیمه کشور و هدایت آن از طریق تصویب آیین نامه ها و مقررات؛
– توسعه و تعمیم بیمه های بازرگانی؛
– اعطای مجوز تأسیس شرکت ها و شبکه کارگزاری و نظارت بر فعالیت شرکت های بیمه ای به نمایندگی از دولت در بازار؛
– انجام امور اتکایی اجباری برای مؤسسات بیمه ای؛
– قبولی و واگذاری بیمه های اتکایی با مؤسسات داخلی و خارجی.