بیمه مسئولیت مدنی حرفه ای حسابداران

براساس نظریات حقوقی، چنانچه فردی در جریان فعالیت های خود موجب ضرر و زیان دیگران شود، مسئول است و می بایست خسارت وارد شده را جبران نماید. این قانون گام بسیار مؤثری در آشنایی جامعه با مسئولیت های مدنی و پیش بینی تمهیدات لازم محسوب می شود که به تدریج و با تلاش شرکت های بیمه و آشنایی صاحبان حرف و مشاغل با مسئولیت هایشان، بیمه نامه هایی در حوزه مسئولیت مدنی طراحی و در اختیار مخاطبان قرار می گیرد.
یکی از مشاغلی که بنا به ویژگی های خاص خود در معرض این گونه تهدیدها قرار دارد، حرفه حسابداری است. حوزه مسئولیت حسابداران رسمی بسیار فراگیر است و تمامی کسانی که از گزارش های حسابداران استفاده می کنند، در این حوزه قرار می گیرند. چنانچه یک پزشک و یا یک وکیل، سهل انگاری و یا اشتباه غیر عمد کند، معمولا فقط شخص بیمار و یا موکل وی مدعی می شوند، ولی سهل انگاری و یا اشتباه یک حسابدار می تواند گاه تا هزاران نفر سهامدار و یا سایر اشخاص ذی نفع را دچار زیان کند. صاحبان سرمایه، فروشندگان، مدیران، مراجع مالیاتی، کارکنان و مشتریان، اشخاصی هستند که ممکن است در اثر خطاهای حسابدار خسارت بینند.
مدیران مؤسسات حسابرسی و حسابداری ممکن است در اثر اشتباه مسئول جبران خسارت های بسیار گسترده ای شناخته شوند. در پاره ای موارد پس از تنظیم اسناد مالی، واقعی نبودن برخی از اطلاعات آشکار می شود. گاه حسابدار تشخیص می دهد برخی از موارد فاقد اهمیت کافی است و ضرورتی برای درج آنها در گزارش ها وجود ندارد ولی ممکن است بعدها مشخص شود که آن موارد دارای اهمیت بسیاری بوده اند. هم چنین نبود برخی از استانداردهای حسابداری در کشور موجب می شود که حسابدار در تفسیر برخی از قوانین و مقررات دچار اشتباه شود. این نمونه ها در کنار بسیاری از موارد دیگر موجب می شود تا ادعاهای حقوقی ذینفعان، غرامت های سنگینی را متوجه حسابدار سازد. بنابراین وجود مکانیسم های حمایتی کارآمدی که در صورت وقوع این رخدادها از تنظیم کنندگان اسناد مالی حمایت نماید برای حمایت از فعالان این صنعت و هم چنین توسعه کیفی این حرفه ضرورت می یابد.

بیمه نامه مسئولیت حرفه ای سایر خدمات پزشکی و درمانی

مسئولیت ناشی از سایر خدمات پزشکی و درمانی طى الحاقیه به سایر انواع بیمه نامه های مسئولیت حرفه ای اضافه می شود. تأمین بیمه بستگی به نوع تخصص و فعالیت بیمه گذار و نوع بیمه نامه ای که در این ارتباط تهیه می کند دارد. از نمونه بیمه نامه پزشکان و جراحات و دندان پزشکان برای همه فیزیوتراپها، پرستاران، عینک سازان، ارتوپدها و دام پزشکان اعم از این که شخصا فعالیت نمایند یا در استخدام باشند، استفاده می شود. در صورت استخدام، برای داروسازان، چشم پزشکان، دندان پزشکان، متخصصین بهداشت و تکنسین های رادیولوژی و فیزیوتراپی نیز از همین فرم استفاده می شود. از فرم بیمه نامه مسئولیت بیمارستان برای بانک خون و بانک خدمات پزشکی و رادیولوژی ها استفاده می شود. برای بیمه مسئولیت عینک فروشیها، می توان طى الحاقیه، فرم بیمه نامه مسئولیت داروخانه ها را به کار برد. ظرفیت قرارداد بر اساس حداکثر تعهد بیمه گر در هر حادثه و برای کل مدت اعتبار است.

بیمه نامه مسئولیت حرفه ای بیمارستان

بیمه نامه مسئولیت حرفه ای داروخانه ها

بیمه مسئولیت مدنی حرفه ای پزشکان، جراحان، داروخانه ها و بیمارستان ها

بیمه نامه مسئولیت حرفه ای بیمارستان

بیمه مسئولیت بیمارستان شامل دو نوع مسئولیت است که یکی مسئولیت کالا و دیگری مسئولیت حرفه ای می باشد. این بیمه نامه برای بیمارستانها، کلینیک ها، درمانگاه ها، آسایشگاه ها، خانه های بهداشت و سایر اماکن مشابه طراحی شده است. تأمین بیمه نامه شامل خسارت و زیان ناشی از غفلت و قصور در ارائه خدمات بیمارستانی از جمله اشتباه و غفلت در ارائه داروی مناسب، اعمال جراحی و آلودگی اتاق عمل، خدمات دندان پزشکی، پرستاری و مراقبت بیمار، هم چنین تهیه غذا و مایعات متناسب با حال بیمار می باشد. بیمه مسؤلیت کالا در بیمه مسئولیت بیمارستان شامل تهیه و تأمین انواع دارو و ابزار و لوازم جراحی و اتاق عمل، ابزار و وسایل و مواد دندان پزشکی و سایر وسایل و لوازمی است که بیمه گذار جهت ارائه خدمات بیمارستانی به آنها نیاز دارد. بیمه مسئولیت بیمارستان همچنین شامل زیان و خسارت ناشی از مرگ، کالبدشکافی، حتى اضطراب روحی و روانی بیمار، جرح بدنی و خسارت مادی نیز می باشد. همانند مسئولیت حرفه ای پزشکان و جراحان، مبنای خسارت و زیان بر اساس زمان وقوع حادثه است یعنی منشأ حادثه، باید در زمان اعتبار قرارداد شروع شده باشد.
استثنائات این بیمه عبارتند از :
الف – مسئولیت ناشی از اعمال جنایی
ب- مسئولیت ناشی از جرح بدنی کارکنان بیمه گذار.
ج- مسئولیت ناشی از فعل شخصی افراد در رابطه با فعالیت حرفه ای آنها.
د- مسئولیت فرضی یا قراردادی.
ه- مسئولیت ناشی از وسایل نقلیه موتوری زمینی، هوایی و دریایی

بیمه نامه مسئولیت حرفه ای داروخانه ها

 این بیمه نامه همان طور که از نام آن بر می آید اشتباه و قصور و غفلت مسئولین داروخانه در ارائه دارو طبق نسخه پزشک را پوشش می دهد که شامل تهیه دارو نیز می باشد. بنابراین چنین بیمه نامه ای دو نوع مسئولیت را تحت حمایت بیمه ای دارد که یکی بیمه مسئولیت کالا و دیگری بیمه مسئولیت حرفه ای مسئولین داروخانه ها در ارائه خدمات دارویی می باشد. این بیمه، زیان و هزینه هایی را که در اثر اشتباه و تقصیر بیمه گذار یا کارکنان او در ارائه انواع ترکیبات دارویی، ابزار و لوازم پزشکی، اقسام دارو و کلا هر نوع دارو و کالایی که عرفا در داروخانه نگهداری و به فروش می رسد و موجب جرح بدنی و فوت اشخاص ثالث شود جبران  می نماید. پوشش بیمه نامه شامل خسارات و زیان های ناشی از انواع مواد غذایی، نوشابه ها، پروتز و سایر کالاهایی که عرفا در داروخانه به فروش میرسد نیز می باشد. صدمه و زیان ممکن است از برچسب غلط و یا تحويل اشتباهی ناشی شده باشد. نسخه پیچ ممکن است که ترکیب شیمیایی مشابه را هنگام خواندن نسخه، اشتباه به جای یکدیگر به مشتری تحویل دهد یا ممکن است در خواندن و تفسیر نسخه دچار اشتباه شود که کلیه موارد فوق تحت این قرارداد بیمه می باشند.

موارد زیر از استثنائات این بیمه نامه است:
الف- جرح بدنی و فوت کارکنان بیمه گذار که با او دارای رابطه استخدامی هستند.
ب- خسارات مستقیم و غیر مستقیم ناشی از اعمال خلاف قانون و مقررات بیمه  گذار یا کارکنان وابسته به او.
ج – مسئولیت قراردادی یا فرضی.
د- اموال تحت مالکیت، مراقبت، امانت و کنترل بیمه گذار.

این استثنائات کم و بیش همان هایی است که یا تحت پوشش بیمه های اجتماعی است یا مربوط به اموال متعلق به خود بیمه گذار می باشد یا متوجه کارکنان بیمه گذار است که تحت مسئولیت بیمه گذار می باشند یا ناشی از مسئولیت قراردادی است که تحت پوشش بیمه نامه دیگری قرار دارد. ارتکاب اعمال خلاف قانون و مقررات مثل استخدام افراد غیر متخصص و فاقد صلاحیت تنها استثنای بارز این قرارداد است.

نسخه پیچی، فروش دارو و مواد غیر قانونی و غیر مجاز و یا ترکیب مواد برای تهیه دارو توسط اشخاص غیر متخصص، (مگر این که با راهنمایی و نظارت پزشک و افراد متخصص باشد) از اعمال خلاف قانون و مقررات می باشند که از تعهدات بیمه گر خارج است. اگر بیمه گذار و یا مدير تحت استخدام بیمه گذار عمدة قانون شکنی نکرده و رعایت مقررات قانونی را به کارکنان خود اعلام کرده باشد، بیمه نامه مسئولیت حرفه ای چنین بیمه گذاری معتبر بوده و از او در مقابل اعمال خلاف قانون و مقررات کارکنان حمایت می نماید.

پوشش بیمه ای بر اساس زمان وقوع حادثه است. بنابراین جرح بدنی باید در زمان اعتبار قرارداد رخ داده باشد. بنابر این داروها و محصولاتی که قبل از شروع اعتبار بیمه نامه فروخته شده اند و در زمان اعتبار قرارداد منجر به صدمه شوند نیز دارای تأمین بیمه ای هستند.

بیمه نامه مسئولیت حرفه ای پزشکان، جراحان و دندانپزشکان

بیمه مسئولیت مدنی پزشکان و جراحان به دلیل پیوند آن با حرفه مهم پزشکان کشور و نقشی که این نوع بیمه در دادن تأمین به درمانگر آن جامعه دارد، مورد توجه بیمه گران و بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته و نرخ و شرایط عمومی بیمه نامه آن به تصویب شورای عالی بیمه رسیده است.( آیین نامه شماره ۳۷)
موضوع بیمه: موضوع بیمه عبارتست از بیمه مسئولیت مدنی حرفه ای بیمه گذار در قبال اشخاصی که به علت خطا، اشتباه، غفلت و یا قصور بیمه گذار در تشخیص، معالجه، مداوا، اعمال جراحی و به طور کلی انجام امور پزشکی دچار صدمات جسمانی یا روانی گردیده و یا فوت شوند.
تعهدات بیمه گر: ماده ۵ آیین نامه شماره ۳۷، تعهدات بیمه گر را مشخص کرده است:
«بیمه گر متعهد است در صورت احراز مسئولیت بیمه گذار، حداکثر ظرف مهلت 15روز پس از دریافت اسناد و مدارک موردنیاز، نسبت به پرداخت خسارت و هزینه دادرسی متعلقه، طبق شرایط عمومی و خصوصی این بیمه نامه اقدام کند» .
تعهد بیمه گر در قبال هر یک از بیماران، معادل مبلغی است که از سوی مراجع قانونی ذی صلاح تعيين می گردد و در هر صورت از مبلغ تعیین شده در شرایط خصوصی این بیمه نامه تجاوز نخواهد کرد.
در صورتی که بیمه گذار از سوی مراجع قانونی ذی صلاح به پرداخت دیه محکوم شود، تعهد بیمه گر در خصوص میزان خسارت، محدود به پرداخت معادل ریالی ارزانترین نوع دیه از انواع مجاری مذکور در قانون دیات می باشد.
در مواردی که مسئولیت بیمه گذار با توجه به اسناد و مدارک ارائه شده از نظر بیمه گر محرز باشد، بیمه گر می تواند قبل از صدور رأی از سوی مراجع قانونی ذی صلاح با تحصيل موافقت بیمه گذار مدعی یا مدعیان نسبت به پرداخت و تسویه خسارت اقدام کند.
استثنائات : موارد زیر از شمول تعهدات بیمه گر خارج است:
– انجام معالجه، مداوا و یا عمل جراحی خارج از تخصص بیمه گذار.
– مسئولیت های ناشی از انجام هرگونه امور پزشکی که عامل مستقیم آن استفاده از مسکرات و یا استعمال مواد مخدر و یا داروهای خواب آور باشد.
– انجام مداوا، معالجه و اعمال جراحی که خارج از ضوابط پزشکی و یا خلاف قوانین و مقررات جاری باشد.
– انجام هرگونه بیهوشی عمومی خارج از درمانگاه یا بیمارستان.
– هر نوع خسارتی که منشأ آن تشعشعات یونیزه کننده یا رادیو اکتیو و انرژی هسته ای باشد مگر این که استفاده از این قبیل مواد جهت معالجه بیمار ضروری باشد. باشد.
– هر نوع خسارت ناشی از عدم النفع.
مدت بیمه نامه: مدت این بیمه نامه یک سال شمسی است و تاریخ شروع و انقضای آن در شرایط خصوصی مشخص می گردد.
محدوده جغرافیایی: محدوده جغرافیایی این بیمه نامه منحصرا جمهوری اسلامی ایران معتبر بوده و بیمه گر در خصوص مسئولیت حرفه ای بیمه گذار در خارج از محدوده مذکور هیچ گونه تعهدی ندارد.
علاوه بر این، طبق بند پ تبصره 14 قانون بودجه سال 1386، سازمان انتقال خون موظف است به منظور حمایت از بیمارانی که به علت دریافت خون و محصولات خونی و بیماریهای منتقله از آن مبتلا می گردند، محصولات خونی تولید شده خود را در نزد شرکت های بیمه تجاری بیمه نماید. مبلغ بیست و پنج میلیارد ریال اعتبار ردیف ۵۰۳۹۲۹ مندرج در قسمت چهارم این قانون برای بیمه محصولات خونی
اختصاص می یابد. شرکتهای بیمه تجاری متعهد می گردند هزینه های مربوط به عوارض و خسارت های ناشی از تزریق محصولات خونی را پرداخت نمایند. در صورتی که عوارض و خسارت های ناشی از تزریق محصولات خونی با تشخیص سازمان انتقال خون نباشد آن سازمان مسئولیتی در قبال عوارض حقوقی مربوطه نخواهد داشت.
حداکثر مبلغ خسارت یا غرامت در هر حادثه و در مجموع برابر کل مدت اعتبار قرارداد، اساس تعهدات بیمه گر را تشکیل می دهد. حق بیمه برای مسئولیت بیمه گر با توجه به سرمایه مورد تعهد، رقم ثابتی بوده و برای خطرات اضافی مانند مسئولیت دستیار حرفه ای، باید حق بیمه اضافی پرداخت شود. صدور بیمه نامه انفرادی، گروهی یا مشترک در این رشته امکان پذیر است.

انحصار چند جانبه در بازار بیمه (بخش3)

تفاوت عمودی محصول: مدل تفاوت عمودی محصول توسط شیکد و ساتن ارائه شده است. در این مدل، یک بنگاه با محصول با کیفیت و یک بنگاه نیز محصول کم کیفیت ارائه می کنند، به رقابت قیمتی می پردازند. البته مشروط به آن که مشتریانی باشند که تمایل به پرداخت بیشتر برای محصول با کیفیت داشته باشند. در نتیجه، هر دو بنگاه سود مثبتی را به دست می آورند و تولید کننده محصول با کیفیت، قیمت های بالاتری را دریافت می کند. نکته قابل توجه آن که حتی اگر هزینه ورود، به صفر نزدیک باشد، فقط تعداد محدودی از بنگاه ها می توانند وارد بازار شوند. زیرا رقابت قیمتی بین تولید کنندگان محصول با کیفیت، تولید کنندگان محصول کم کیفیت پایین را از بازار خارج می کند. در واقع بنگاه های با کیفیت بالاتر به علت وجود مشتریان وفادار و حاشیه سود اقتصادی مثبت از قدرت دامپینگ برخوردارند.

در خصوص شرکت های بیمه راه های متعددی وجود دارد که می توانند محصولات بهتری تولید کنند. شلسینگر و شلنبرگ  به نقش کیفیت خدمات ارائه شده در صنعت بیمه اشاره می کنند. به عنوان مثال می توان به پرداخت سریع و آسان خسارت ها، دسترسی ساده به نمایندگی و با وجود سیستم پاداش – جریمه در محاسبه حق بیمه اشاره نمود. تفاوت محصول فقط با اتکاء به خصیصه های محصول امکان پذیر نیست، بلکه روشهای بازاریابی، توزیع و فروش را نیز شامل می شود. این موضوع دامنه وسیعی از بیمه گرانی که تمام خدمات کامل را با قیمت بالا ارائه می دهد تا بیمه گرانی که اقدام به تخفیف مستقیم می کنند را در بر می گیرد.

هزینه های جستجو و تغییر: دیاموند در مقاله مشهور خود  مدلی همراه با هزینه های جستجوی مشتری را ارائه می دهد و به یک نتیجه عجیب می رسد تاکنون هزینه های جستجوی ناچیز منجر به تعادلی می شده که در آن هیچ مشتری جستجو نمی شود وبنگاه ها نیز قیمت انحصاری را مطالبه می کنند. ایده ای که در ورای این مدل قرار دارد این است که اگر هر مشتری پیش بینی کند که همه بنگاه ها قیمت انحصاری را مطالبه می کنند، دلیلی ندارد که مشتری به جستجوی پر هزینه برای قیمت های کمتر بپردازد. اگر بنگاه ها پیش بینی کنند که مشتریان به جستجو برای قیمت های پایین تر نمی پردازند، برای بنگاه ها توجیهی ندارد که قیمت هایشان را به منظور جذب مشتری بیشتر، کاهش دهند. بر این اساس، قیمت انحصاری که بالاتر از قیمت رقابتی است می تواند یک نتیجه تعادلی پایدار باشد. اما امروزه تنها یک مشتری می تواند به راحتی با مقایسه وب سایت های شرکت های بیمه، بهترین پیشنهاد را بیابد. در مورد بیمه عمر، براون و گولسبي  مشاهدات تجربی را یافتند که وب سایت های بیمه ای رقابت را به طور قابل توجهی افزایش داده و قیمت ها را ۸ تا ۱۰ درصد کاهش داده اند.

هزینه های جایگزینی نیز، تأثیر مشابهی دارند. این هزینه ها شامل هر گونه ضرری است که بیمه گذار به علت لغو بیمه نامه خود و جایگزینی بیمه گر دیگر، متحمل می شود. این هزینه ها شامل هزینه های فرصت زمان و پرداختن به امور خسته کننده ای مانند کسب اطلاعات راجع به بیمه نامه و پر کردن فرم ها می باشد.

شلسینگر و شلنبرگ مدلی را طراحی نمودند که ترکیبی است از الگوی رقابتی برتراند و شرایطی که هزینه های جستجو و جایگزینی علاوه بر تفاوت  محصول وجود دارد. بیمه گران در یک خیابان همانند مدل سالوپ پراکنده شده اند و با تفاوت در محصولات خود، سلایق مشتریان را برآورده می سازند. حال اگر بیمه گران جدید وارد بازار شوند، نشان داده می شود که هزینه جستجو و جایگزینی، به اندازه ای قدرت بازاری برای بیمه گران قبلی ایجاد کرده است که همواره سهم بازار وارد شوندگان جدید کمتر از شرکت های قبلی خواهد بود.

برای مشاهده بخش 2 کلیک کنید

بیمه حوادث نوروزی

سرپرست خانواده با پرداخت حق بیمه، کلیه افراد خانواده را در مقابل حوادث در تمام ساعات شبانه روز در مدت تعطیلی نوروزی در داخل و خارج از کشور بیمه می نماید. در این نوع بیمه نامه تعهدات بیمه گر شامل فوت، نقص عضو و از کارافتادگی دائم (کلی و جزیی) ناشی از حوادث مشمول بیمه همسر و فرزندان بیمه گذار می باشد. در قراردادهای بیمه حوادث گروهی معمولا کلیه کارکنان مؤسسه با شرایط خاص و سرمایه های معین با تناسبی از حقوق، تحت پوشش بیمه حوادث و یا بیمه حوادث تکمیلی عمر می باشد، قرار می گیرند و در زمان بروز خطرات فوت و نقص عضو و از کارافتادگی دائم و کامل غرامت آن به استفاده کننده و یا بیمه شده پرداخت می گردد. ضمنا درصورت تعهد پرداخت غرامت روزانه از کارافتادگی موقت در قرارداد بیمه حوادث جمعی غرامت مربوطه به بیمه شده پرداخت خواهد شد.

پوشش اصلی این بیمه نامه شامل نقص عضو کلی در اثر حادثه، نقش عضو جزئی در اثر حادثه و فوت در اثر حادثه می باشد. هم چنین این بیمه نامه دارای پوشش فرعی (اختیاری) است که شامل هزینه پزشکی ناشی از حادثه می باشد.

بیمه حوادث مشتریان و بازدید کنندگان

در بسیاری از کشورها، مؤسسات بازرگانی، فروشگاه ها، هتل ها، نمایشگاهها و … به موجب مقررات، موظفند مسئولیت حقوقی خود را در قبال مشتریان و بازدید کنندگان بیمه کنند که در این خصوص بیمه نامه مسئولیت صادر می گردد و بدیهی است جهت بررسی و پرداخت خسارت می بایست مسئولیت بیمه گذار احراز گردد و در مواردی که علت حادثه منحصرا به بازدید کننده و مشتری ارتباط پیدا کند، بیمه نامه مذکور فاقد پوشش است. لذا صاحبان موسسات فوق الذکر برای جلوگیری از لطمه وارد به شهرت و معروفیت خود، به اخذ بیمه نامه حوادث (بی نام گروهی) اقدام می نمایند و با صدور بیمه نامه مذکور در صورتی که علت حادثه بی احتیاطی خود بازدید کننده نیز باشد و برای مثال در خصوص بروز حوادثی مانند زمین خوردن، سقوط از پله های برقی، برخورد با درهای شیشه ای و… نیز بیمه گر متعهد پرداخت غرامت بوده و احتیاجی به اثبات و احراز مسئولیت نمی باشد و علاوه بر آن بعضی از استثنائات بیمه نامه مسئولیت در خصوص بیمه شدگان نیز در بیمه نامه حوادث دارای پوشش است (بعضی از کارکنان مؤسسه).

نحوه تعیین نرخ حق بیمه بیمه نامه مذکور بر اساس نحوه و نوع کار مؤسسه، وسعت سطح و ساعات کار، متوسط تعداد مشتریان و بازدیدکننده ها و مواردی از این قبیل می باشد و بیمه نامه برای پوشش های فوت، نقص عضو و از کارافتادگی و هزینه های پزشکی صادر می شود و پوشش غرامت روزانه و یا هفتگی در بیمه نامه مذکور معمول نمی باشد.

انحصار چند جانبه در بازار بیمه (بخش2)

تفاوت محصول: یکی از راه های دور شدن از رقابت کامل، تولید محصولی است که متمایز از رقیب باشد. بنابراین به دلیل تمایز محصول، شکست قیمت ها توسط رقیب نمی تواند عاملی برای جذب مشتریان باشد. در مواردی که تفاوت محصول به صورت افقی باشد، ویژگی های مختلف محصول ارتباط مبهمی با  ترجیحات  مشتریان دارد به طور مثال بعضی از مردم ماشین آبی رنگ  را بیشتر از ماشین قرمز رنگ دوست دارند و بالعکس. در مورد بیمه، می توان مثال بیمه نامه های عمر را با یک حق بیمه منصفانه اما با سررسیدهای متفاوت مطرح نمود. در حالتی که تفاوت محصول به صورت عمودی باشد، ویژگی های متفاوت محصول ارتباط روشنی با ترجیحات مصرف کنندگان دارد. مثلا اگر حق بیمه یکسان باشد همه مشتریان ترجیح می دهند بیمه ای با کاستنی پایین تر داشته باشند.

تبعیض افقی محصول: مدل کلاسیک تبعیض قیمت افقی توسط هاتلینگ ارائه شده است. حالتی را در نظر بگیرید که در مغازه در فاصله ای از یکدیگر قرار گرفته اند و به رقابت بر سر جذب مشتریان می پردازند. فرض بر این است که فروشندگان، محصول مشابهی را می فروشند و مشتریان روی یک خط مستقیم به طور یکسان بین دو مغازه توزیع شده اند. حال دو مغازه به رقابت قیمتی می پردازند. تفاوت محصول ناشی از آن است که مشتریان با هزینه حمل مواجه هستند و این هزینه به فاصله ای که مشتری باید طی کند تا به مغازه برسد، بستگی دارد. این نیز به نوبه خود باعث می شود تا تفاوت محصول (هزینه های بیشترحمل) منجر به قیمت های بالاتر شود.

در این بازی، صاحبان مغازه ها در مرحله اول تصمیم می گیرند که مغازه هایشان را در کدام مکان قرار دهند. در یک بازی دو مرحله ای آسپرمونت و همکاران  نشان می دهند که فاصله بین دو مغازه حداکثر خواهد شد. بنابراین اگر مشتریان به طور یکسان در طول مسیر توزیع شوند، صاحبان مغازه، مغازه هایشان را در بیشترین فاصله ممکن از یکدیگر قرار داده و هر دو سود مثبتی به دست می آورند.

سالوپ  بر عکس هاتلینگ، ترتیب دایره شکلی را برای مشتریان در نظر می گیرد. این امر امکان تعمیم مدل مورد نظر را به شرایطی که تعداد بازیگران آن بیش از دو بنگاه می باشند، سهولت می بخشد. با فرض این که تمام بیمه نامه ها مشابه باشند، موضوع تفاوت افقی محصول را می توان برای دفاتر شعب بیمه، تعمیم داد.

برای مشاهده بخش اول کلیک کنید

انحصار چند جانبه در بازار بیمه(بخش1)

انحصار چند جانبه بیانگر موقعیتی است که در آن تعداد محدودی از بنگاه ها در یک بازار برای یک کالای معین به رقابت می پردازند. ویژگی مهم شرایط انحصار چند جانبه آن است که بنگاه ها مانند شرایط رقابت کامل به سهولت قیمت های بازار را نمی پذیرند و در واقع عملکرد آنها بر کل بازار اثر می گذارد. این امر به اتخاذ رفتارهای راهبردی در رقابت منجر می گردد. در چنین شرایطی ممکن است بنگاه ها از حاشیه سودی بیشتر از سود نرمال بهره مند شوند. در اینجا اصطلاح سود نه در مفهوم حسابداری آن، بلکه به مفهوم اقتصادی آن که در برگیرنده هزینه فرصت می باشد. در نظر گرفته می شود. به عبارت دیگر سود اقتصادی صفر می تواند معادل سود حسابداری مثبت باشد و بنابراین سود اقتصادی مثبت به سود بیشتر از نرمال اطلاق می شود.

وجود سود مثبت تعادلی در بازار بیمه: شواهد تجربی حاکی از آن است که لااقل برخی از بخش های بیمه به عنوان بازاری فعالیت می کنند که دارای ساختار انحصار چندجانبه می باشند. با توجه به بازار آمریکا، نیسان و کاونی دریافتند که برخی از رشته های بیمه های اموال و مسئولیت در مقایسه با صنایع دیگر به طور قابل ملاحظه ای متمرکز می باشند. در انگلستان نیز ۱۰ شرکت از بزرگترین بیمه گران اموال، ۸۵ درصد از کل بازار را در اختیار داشتند. در تحلیل تجربی دیگری که از صنعت بیمه عمومی در استرالیا توسط مورت و همکاران انجام شد، نشان داده شد که رقابت در بازار بیمه کمتر از حد رقابت کامل می باشد و بیمه گران تاحدی از قدرت بازاری برخوردارند. استدلال آنها این است که بنگاه ها تحت شرایط رقابت كامل مجبور هستند که هر افزایشی در هزینه های محصول را تماما به مشتریان منتقل کنند. زیرا سود اقتصادی آنان همواره صفر است در حالی که آنان درمطالعات خود دریافتند که شرکت های بیمه تمام افزایش هزینه ها را به مشتریان منتقل نمی کنند. البته باید به این مهم اشاره نمود که شرکت های بیمه می توانند ذخایر خسارت خود را چنان تغییر دهند که نتیجه عملیات بیمه گری آنان در ظاهر سود مثبت نشان دهد و در واقع با بالابردن ریسک خود، افزایش هزینه ها را جبران کنند.

البته مطالعات نظری در خصوص سود مثبت در مدل های انحصار چند جانبه در بازارهای بیمه تاکنون به ندرت انجام شده است. در ادبیات نظری سنتی فرض می شود که یک بیمه گر انحصاری بر بازار تسلط دارد یا شرایط رقابت کامل حاکم است. این دیدگاه نظری با واقعیت بازار بیمه انطباق ندارد.

برای مشاهده ادامه مطلب کلیک کنید